Volgens media zouden we in de zomer van 2023 wel heel hard verwend worden: maar liefst vier supermanen op rij zou je dan te zien krijgen, en dan nog twee voor de prijs van één in de maand augustus.
Zoals wel vaker hebben de media wel een beetje gelijk, maar een beetje (veel) ook weer niet. Het hangt er maar vanaf hoe je de dingen bekijkt – wat wij hierbij graag even voor jou doen.
Supermaan?
Wat is dat eigenlijk, zo’n supermaan? Het klopt in elk geval niet dat ze dan onze sterrenhemel helemaal domineert of plotseling keihard is gegroeid.
Wat wel is: ze staat dan een beetje dichter bij de Aarde, waardoor we ze een beetje groter en helderder kunnen zien.
In theorie toch, want in de praktijk moet je al over een stel superhersenen beschikken om het verschil te onthouden.
Je kan de Maan nog het best vergelijken met een frisbee die een behoorlijk eind van je vandaan staat. Als we de cijfertjes ongeveer correct willen: neem een frisbee van zo’n 35 cm diameter, en bekijk die verticaal vanop zo’n 35 meter (!) afstand.
Een supermaan krijg je dan als de frisbee zo’n 7% dichter staat (da’s ongeveer het verschil tussen een gemiddelde volle maan en een supermaan). Dan spreken we over 2,5 cm.
Pikant detail: tussen een supermaan en een gemiddelde volle maan zit meestal zo’n 3 à 4 maanden. Het is dus maar zeer de vraag of je brein in staat is te onthouden dat je de frisbee eerst wat groter zag, en je die vier maand later plots wat kleiner (of omgekeerd) ziet. We dagen je uit: ons is het in elk geval nog nooit gelukt.
Dat brengt ons trouwens op een ander heikel onderwerp: wanneer staat de Maan dichter bij de Aarde dan gemiddeld? Waar ligt de grens?
De maan staat gemiddeld op een afstand van 384.400 km. Dat is het gemiddelde van 363.104 km (dichtste punt bij de Aarde) en 395.696 km (verste punt). Dit betekent dat, wanneer de maan op haar dichtste punt staat, de diameter iets minder dan 6 procent groter is dan het gemiddelde.
Maar eigenlijk staat de Maan zowat de helft van de volle manen dichter bij de Aarde dan gemiddeld. Dan is er niet veel speciaals meer aan zo’n supermaan. Immers: als je er even van uitgaat dat er elke maand een volle maan is, dan staat ook voor en na een supermaan dichter bij de Aarde dan gemiddeld.
En dat is exact wat er deze zomer aan de hand is.
We zochten het even voor je op:
Tijdens de volle maan van 4 juni stond de maan op zo’n 368 175 km
Tijdens de volle maan van 3 juli stond de maan op zo’n 362 472 km
Tijdens de volle maan van 1 augustus zal dat zo’n 357 858 km zijn,
En tijdens de volle maan van 31 augustus zo’n 354 917 km.
Je moet dus ergens een lijn trekken wanneer je kan spreken over een supermaan. Die lijn ligt vaak op een afstand dichter dan 357 000 km. Zo bekeken is dus de volle maan van 4 juni 2023 een supermaan, en in de kielzog daarvan die van 3 juli, maar de volle manen van augustus zijn serieuze twijfelgevallen.
Elke supermaan die hoog aan de hemel staat, ziet er eruit als eender welke andere volle maan.
Geloof je ons niet? Maak dan met je fototoestel en dezelfde lens een foto van elke opeenvolgende volle maan, en kijk dan eens of er een opname bij is waar de maan supergroot op staat. Geloof ons vrij: je zal geen verschil merken.
Desalnietteplus blijft de Maan een heerlijk en prachtig object om waar te nemen aan de hemel. Laat dus dat hele circus van supermanen gerust aan je voorbijgaan en geniet gewoon van de schoonheid van de maan.
En dan nog dit: twee volle manen in één maand, zoals in augustus? Dan wordt de tweede volle maan een blauwe maan genoemd. Verder helemaal niets speciaals aan: de Maan kleurt dan al zeker niet blauw.
© Makrem Larnaout in Sfax, Tunisia via www.eartksy.org. Vuurtoren van Thina, 2 juli 2023