Geen kwaad woord over de journalisten die onze dagbladen volschrijven. Hun artikelen zullen wel kwalitatief goed zijn.
Alleen; ik vind het soms vervelend dat het leven in stukjes gesneden wordt. Het natuurlijk verloop van elke dag wordt gekapt, gefileerd tot brokken van 24 uur. Het wordt allemaal zo vluchtig zodat het voorpaginanieuws van maandag al op vrijdag gebruikt om prei te verpakken. Het overzicht raakt een beetje zoek.
Zo’n verwarrende episodes hebben we de afgelopen twee maanden ook beleefd met de planeten Venus en Jupiter. Misschien goed om de feiten eens in een overzichtje te bundelen. Het begon met de samenstand van die twee. Laag in het westen, na zonsondergang, je kon ze niet missen aan de donker wordende hemel. Het verschijnsel werd druk besproken in de media en op onze Sterrenwacht werden natuurlijk opnames gemaakt. Hierboven volgt trouwens één van die mooie foto’s.
Wie twee maanden geleden even buiten een frisse neus ging halen kon er niet naast kijken. Het schreeuwerige licht van Venus ; Jupiter stelde zich bescheidener op. Als je er dieper over nadenkt: een volmaakte planetaire leugen. Want hoewel Venus met dat sterke licht de diva wil uithangen, is ze vele malen kleiner dan de reusachtige Jupiter, de grote brok in ons zonnestelsel. En het woordje “samenstand” mag ook met een grote korrel zout genomen worden. Venus staat dichter bij de zon dan wij; Jupiter staat juist veel verder van het centrum dan de aarde. Samenstand? Laat mij niet lachen.
Venus bouwt haar capricieuze gedrag op aan de hand van haar wolkensysteem. Een heel dicht wolkendek van koostofdioxide, waar ze nog een scheut zwavel inblaast. Kwestie om het licht van de zon nog beter te kunnen weerkaatsen. Een pronkerige ijdeltuit, dat is wat Venus is. Een dragqueen die met alle glitter haar armoede niet kan maskeren: niemand heeft ooit een maantje rond Venus gevonden. Niet één. Nee, geef mij dan maar Jupiter. Die grossiert in maantjes. Een stuk of 80 zelfs. Kijk nog eens naar de foto. De vier grootste, IO, Europa, Ganymedes en Callisto zijn dikwijls zelfs met een goede verrekijker te zien (maar nog veel beter te zien door één van onze telescopen, uiteraard, kom eens kijken op woensdagavond). Over die vier maantjes, straks meer. Jupiter heeft zich ondertussen, bescheiden als hij is, teruggetrokken achter de horizon. Maar onderschat Jupiter niet. Hij is niet voor niets genoemd naar de Romeinse God van de oorlog. Op de foto zie je dan ook hoe zijn maantjes streng gedisciplineerd op één militair lijntje staan. Al kan dat ook puur toeval zijn, natuurlijk.
Venus op haar beurt heerst nog steeds over het nachtleven. Wie haar niet vindt aan de westelijke, nachtelijke hemel heeft dringend een oogarts nodig.
Goed, ik wijk af. Waar waren we gebleven? Wat later heeft de pers melding gemaakt van het “JUICE-project”. “Juice” is de afkorting van “Jupiter Icy Moon Explorer. We sturen een sonde in de richting van de Jupitermaantjes die ik hierboven vermeldde, maar dan zonder Io, dat dichtst bij Jupiter staat. Op de drie andere maantjes is vastgesteld dat er water aanwezig is en de mensen achter “Juice” zouden graag weten wat de exacte samenstelling van dat vocht is. Eventueel, heel eventueel , is het mogelijk om uit te zoeken of er op één van die maantjes een vorm van leven bevindt. Misschien, wie weet, is het een voorbereiding om nog later een sonde naar Enceladus te sturen. Enceladus is dan weer een maantje van Saturnus dat volledig uit water bestaat. Het is te zeggen: op die afstand van de zon is Enceladus een gigantische bol ijs. Maar tot eenieders verbazing heeft de ruimtesonde Cassini vroeger vastgesteld dat de binnenkant van Enceladus vloeibaar is. En wie zegt: vloeibaar water, die zegt ook: mogelijk leven. Als de 3 maantjes van Jupiter geen DNA opleveren, dan wordt Enceladus misschien de eerste plaats in de ruimte waar tekenen van leven (DNA) gevonden wordt?
En nu we toch een stukje over de Griekse mythologie geschreven hebben: Jupiter was niet alleen de God van de oorlog, hij was ook de oppergod en notoire schuinsmarcheerder. De manen van die planeet zijn dan ook vernoemd naar de legendarische minnaressen die hem toegeschreven werden. “Juice” is een Europees project. Volgend jaar zendt ook de NASA een sonde met een gelijkaardige opdracht. De sonde “JUNO” zal dus ook enkele van die vroegere minnaressen van Jupiter bezoeken. En wie was Juno in de mythologie?
De vrouw van Jupîter.
Gun Venus haar pleziertje. Kijk eens op een onbewolkte avond naar Venus, in al haar glorie, aan de westelijke hemel.